बंगलादेशमा सुत्केरी महिलालाई ६ महिना बिदा

हरेक कार्यालयमा स्तनपान कक्षको व्यवस्था (अडियोसहित)

सोना खटिक, रेडियो कपिलवस्तु, हाल दक्षिण बंगाल (बंगलादेश)

बंगलादेशको बरगुना जिल्लामा रहेको एक माध्यमिक विद्यालयमा विद्यार्थीहरु कोही पढी रहेका छन्, कोही खेलिरहेका छन् । स्कूलकै एउटा छेउमा रहेको स्तनपान कक्षमा शिक्षिका फातिमा काकुली बच्चालाई दुध चुसाइ रहनु भएको छ । 

“मैले आफनो बच्चालाई ६ महिना घरमै स्तनपान गराएर अहिले बच्चालाई स्कुलमै ल्याउने गरेको छु, काकुलीले भन्नुभयो, मेरो घण्टी खाली भएको समयमा र बच्चा भोकाएको समयमा स्कुलमा रहेको स्तनपान कक्षमा गएर दुध खुवाउदै आइरहेकी छु ।” उहाँलाई लाग्छ, यो सुविधा दिएर सरकारले महिला र बच्चाको राम्रो उपकार गरेको छ ।

बंगलादेश सरकार कामकाजी महिलालाई पुर्ण स्तनपान गराउनकै लागि ६ महिना तलबसहित बिदा दिन्छ । त्यसपछि काममा जाँदा पनि सहज होस् भनेर कार्यालय, स्कूल, प्रहरी चौकी हरेक ठाउँमा स्तनपान कक्ष बनाइएको छ । बच्चालाई रेखदेख गर्ने व्यवस्था पनि भएकाले हरेक महिला बच्चा बोकेरै कार्यलय जान सक्छन् । 

६ महिनासम्म आफ्नो बच्चालाई पुर्ण रेखदेखसहित स्तनपान गराउन पाउँदा हरेक महिलालाई सहज भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालयमा कार्यरत महिला प्रहरी सानु नहारको भनाई छ । नहार भन्नुहुन्छ, “सरकारले शिशुलाई स्तनपान देखि लिएर बच्चाको हेरचाह कै लागि बिदाको व्यवस्था गरेको हो । यो व्यवस्थाले हामी कामकाजी महिलाहरु सन्तुस्ट छौं  र काम गर्न पनि सहज छ ।” 

नेपालमा श्रम नियमावली अनुसार ९० दिन तथा अन्तर्राष्ट्रिय श्रम संगठन अनुसार १ सय ३ दिन सुत्केरी महिलालाई बिदा दिनुपर्छ । तर सरकारले जम्मा दुई महिना बिदा दिने गरेको छ । निजी क्षेत्रमा त्यो पनि मुस्किलले पाइन्छ । बंगलादेशमा २०१० सालबाट बच्चाको स्वास्थ्यलाई मध्यनजर गर्दै पुर्ण स्तनपानकै लागि भनेर पारिश्रमीक सहित ६ महिना बिदा दिने नियम बनाएको हो । 

ग्रामीण क्षेत्रमा २४ महिनासम्म स्तनपान भत्ताको व्यवस्था पनि गरेको बंगलादेश परिवार परिकल्पना मन्त्रालयका आमा तथा शिशु स्याहार विभाग निर्देशक डाक्टर मोहम्मद सरिफले बताउनुभयो । उहाँले अगाडि भन्नुभयो, “माननीय प्रधानमन्त्री शेष हसीना सरकार प्रधान मातृकालीन सुविधा पहिले १ महिना डेढ महिना र ३ महिना थियो भने अहिले ६ महिना मातृकालिन बिदा र सबै कार्यालयमा स्तनपान कक्षको व्यवस्था गरिएको छ ।” 

६ महिने बिदा, गर्भअवस्था र प्रसुति कालिन अवस्थामा गरी बिदा लिने सुविधा छ । सँगै ६ महिनासम्म बच्चालाई स्तनपान नगराए कारवाही समेत गर्नसक्ने गरि अनुगमनको पनि व्यवस्था गरेको बरगुना जिल्लाका अतिरिक्त जिल्ला प्रशासक मोहम्द नुरु जामानले जानकारी दिनुभयो । सरकारी तथा गैरसरकारी कामकाजी महिला वा अन्य क्षेत्रमा काम गरिरहेका महिलालाई दिइएको सुविधा ६ महिना बिदा र स्तनपान कक्षको अनुगनम गर्ने र यदि कुनै आमा वा सरकारी संघसंस्थाले यो सुविधा नदिएको भए कारवाही गर्ने जामानले बताउनुभयो ।

बंगलादेशमा निजी र गैरसरकारी संस्थाहरुले पनि सरकारको यो नीति पालना गर्दै आइरहेका छन् । 

सरकारी नीति अनुसार नेपालमा बच्चा जन्मेको २ महिना आमाहरुलाई बिदा दिने गरिन्छ । पुरुषले स्याहारका लागि १५ दिन बिदा पाउँछन् । अहिले बच्चा जन्मेपछि बच्चाको स्याहार गर्ने मुख्य समय ६ महिना बिदा दिने की नदिने भन्ने विषयमा संसदमा बहस सुरु भएको छ । तर बंगलादेश मा भने ६ महिना बिदा दिने सरकारी नीतिगत व्यवस्था नै छ ।

अडियो सुन्नुहोस्